Witamina B3 – co o niej wiemy?
Witamina B3 (niacyna, witamina PP) jest niezbędna dla wielu procesów życiowych, w tym produkcji energii, syntezy niektórych hormonów i DNA, metabolizmu węglowodanów, tłuszczów, cholesterolu i białek, a także wzrostu tkanek organizmu. Może być ona, w przeciwieństwie do innych z grupy witamin B, produkowana w organizmie z podstawowego aminokwasu, tryptofanu. Są to jednak niewielkie ilości i jej najważniejszym źródłem powinno być pożywienie. Należy również pamiętać, że tryptofan należy do aminokwasów egzogennych, czyli takich, które nie mogą być syntetyzowane w organizmie, lecz muszą zostać dostarczone w pożywieniu.
W suplementacji niacyna występuję w trzech formach, tj. jako:
-
kwas nikotynowy – chroni nas przed chorobami sercowo-naczyniowymi, Kwas nikotynowy i jego amid, chociaż mają takie same właściwości witaminowe, różnią się zasadniczo działaniem na naczynia krwionośne i gospodarkę lipidową: kwas nikotynowy rozszerza naczynia krwionośne, w tym również wieńcowe serca oraz obniża poziom cholesterolu i lipidów w osoczu, a efektu tego nie wykazuje amid kwasu nikotynowego. Witamina b3 w tej postaci ma jedno działanie niepożądane: może powodować na twarzy rumieniec lub zaczerwienienie. Objaw ten występuje jednak u osób, które przyjmują bardzo wysokie dawki kwasu nikotynowego. Efekt ten nie występuje przy stopniowym wdrożeniu niacyny do diety.
-
amid kwasu nikotynowego
-
oraz heksanikotynian inozytolu
Witamina B3 – jak wszystkie witaminy rozpuszczalna jest w wodzie (w przeciwieństwie do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – czyli A D E i K).
Kiedy jest zwiększone zapotrzebowanie na niacynę?
Osoby, które nie jedzą dużo cukrów na ogół nie potrzebują uzupełnienia witaminą B3. Prawdopodobnie znajdują jej dość w codziennym pożywieniu. Przy diecie z dużą ilością cukrów i żywności przetworzonej witamina B3 jest wypłukiwana.
Zwiększone zapotrzebowanie na niacynę stwierdzono:
-
przy diecie bogatej w dużą ilość cukru i węglowodanów, żywność przetworzoną,
-
nadużywaniu alkoholu,
-
stosowaniu pigułek antykoncepcyjnych,
-
ciężkiej pracy fizycznej,
-
ciąży i karmieniu piersią;
Źródła witaminy B3
Warto w tym miejscu wspomnieć, że witamina B3 znajduje się w żywności w postaci kwasu nikotynowego i jego amidu. Kwas ten odnaleźć można w większych ilościach w produktach pochodzenia zwierzęcego, a amid kwasu nikotynoweg w produktach pochodzenia roślinnego.
W celu zapobiegania niedoboru zaleca się jeść:
-
drożdże (jej najobfitszym źródłem są drożdże piwne, mają ogromny wpływ na zdrowie człowieka),
-
orzeszki ziemne – ale trzeba pamiętać że arachidy łatwo ulegają zakażeniu grzybem aspergilus flavus, który produkuje silnie rakotwórcze aflatoksyny.
-
Jaja, otręby pszenne, suche brzoskwinie, migdały,
-
ryby – duża ilość znajduje się w wątróbce wołowej, tuńczyku, mięsie.
-
nabiał (w tym odtłuszczone mleko),
-
fasola, groch, soja, grzyby, suszone brzoskwinie i mąka z pełnego przemiału, chude mięso, kasza gryczana, grzyby, pomidory.
Kurację suplementami, szczególnie niacynamidem, który ma trochę inne działanie, nie powoduje rumienia ani nie obniża tłuszczu we krwi należy prowadzić pod kontrolą lekarza. Suplement wprowadza się od małych dawek, stopniowo zwiększając.
Bez obawy witaminę B3 można suplementować jedzeniem. Najlepiej drożdżami, które oprócz niacyny zawierają duże ilości innych witamin z grupy B, fosforu i cennego selenu.
Ale jest jedna uwaga, drożdży nie można jadać żywych.
Na polepszenie wchłaniania witaminy B3 wpływają: witaminy z grupy B, witamina C, fosfor oraz chrom.
Niedobory witaminy b3
Niedobór witaminy B3 to stan, w którym organizm nie ma wystarczającej ilości witaminy B3. Nazywany jest również niedoborem niacyny.
Niacyna w sposób naturalny znajduje się w wielu produktach spożywczych. W związku z tym jej niedobory wynikające z przyczyn dietetycznych są możliwe głównie w wyniku niedożywienia. Jednak nie zawsze.
Pierwsze objawy niedoboru witaminy B3 i i jej działania niepożądane i skutki:
-
ból języka,
-
obłożony lub pękający język,
-
owrzodzenie ust, pleśniawki,
-
anemia,
-
otyłość,
-
choroby skórne – niedobór prowadzi również do pogorszenia stanu skóry, która staje się szorstka, mogą pojawić się przebarwienia i stany zapalne skóry (zapalenie skóry),
-
bezsenność,
-
słaba pamięć, trudności z kojarzeniem,
-
drażliwość i nerwowość,
-
zawroty głowy,
-
wysoki poziom cholesterolu,
-
bóle głowy,
-
ciemna barwa moczu,
-
brak apetytu;
W dłuższej perspektywie:
-
ogólne osłabienie,
-
zaburzenia w działaniu układu nerwowego,
-
choroby układu krążenia,
-
agresywne zachowania, wybuchy złości, nadmierna aktywność,
-
obserwuje się również problemy neurologiczne: niepokój, depresje, stany lękowe czy zaburzenia orientacji,
-
zaburzenia psychiczne,
-
choroba parkinsona;
Badania wskazują, że niedobory witaminy b3 powodują również groźną pelagrę. To ciężki niedobór niacyny występuje u ludzi tą chorobę, która charakteryzuje się zapaleniem skóry, demencją, biegunką oraz śmiercią. Nazwa choroby z łac. pella agra oznacza wprost szorstka skóra. Obecnie choroba jest spotykana najczęściej w Indiach, Chinach oraz Afryce. Istotny jest fakt, że nieleczona pelagra jest chorobą śmiertelną.
Witamina B3 (niacyna) jest tym dla mózgu czym dla kości wapń.
Nadmiar witaminy B3 w organizmie człowieka
Nadmiar witaminy B3 pojawia się, gdy przyjmiemy ją w dużych dawkach, więcej niż 35 mg niacyny w ciągu dnia.
Trudno jest odżywiać się w taki sposób, aby wprowadzić do organizmu za dużą ilość witaminy b3. Dlatego też nadmiar niacyny spowodowany jest przedawkowaniem tabletek.
Mogą pojawić się wówczas: swędzenie, zaczerwienienie i przesuszenie skóry, wysypka, mdłości, bóle brzucha, hiperglikemia czy arytmia.
Należy także powiedzieć, że nadmiar witaminy B3 powoduje wzrost oporności na insulinę u osób dorosłych z wysokim ryzykiem wystąpienia cukrzycy insulinozależnej.
Nadmiar witaminy B3 powoduje również martwice wątroby.
Warto dodać, że niacyna może zwiększać poziom kwasu moczowego w organizmie, czego efektem jest dna moczanowa.
Witamina B3 a choroby psychiczne
Schizofrenia to zaburzenie psychiczne, które dotyka około 1% światowej populacji. Charakteryzuje się halucynacjami, urojeniami i problemami poznawczymi. Niedobór witaminy B3 został powiązany ze schizofrenią, a także innymi zaburzeniami zdrowia psychicznego, takimi jak depresja i lęk.
Głośna była sprawa sprzed laty dziewczyny cierpiącej na zaburzenia schizofreniczne w USA. Stwierdzono, że jest nieuleczalnie chora na schizofrenię i jako niebezpieczna dla otoczenia musi przebywać w zamkniętym zakładzie. Aż znalazł się lekarz, który uważał, że schizofrenia jest chorobą metaboliczną i można ją wyleczyć. Uznał, że pacjentka wymaga leczenia dużymi dawkami witamin, głównie z grupy B, w szczególności witaminą B3 i pierwiastkami życia, głownie cynkiem czyli składnikami, których brakowało w jej diecie. Po kilku tygodniach dziewczyna wróciła do zdrowia. Większość przeprowadzonych w owym czasie badań klinicznych i badań naukowych wykazała, że witamina b3 stosowana jako wspomaganie w leczeniu depresji, pomaga w wielu chorobach psychicznych.
Inni lekarze, biochemicy i badacze m.in.: dr Saul, Foster oraz lekarz psychiatra Abram Hoffer prezentują niezbite dowody skutecznego leczenia witaminą B3 wielu zaburzeń psychicznych.
Dr Hoffer był autorem ponad 600 artykułów opublikowanych w piśmiennictwie naukowym dotyczącym roli witamin w chorobach psychicznych, depresjach i uzależnieniach. Leczył pacjentów z zaburzeniami psychicznymi uzyskując wskaźnik skuteczności na poziomie 75-80%.
Witamina B3 jako znakomita odtrutka
Witamina B3, która pełni niesamowicie ważną funkcję procesie detoksykacji ciała, dlatego jej pokłady stale się zużywają i pożywienie może okazać się niewystarczającym źródłem uzupełniającym. Dodatkowo witamina B3 pomaga obniżyć ciśnienie krwi , działając rozszerzająco na naczynia oraz pomaga w obniżaniu poziomu cholesterolu we krwi. Badania dowodzą, że niacyna ma właściwości przeciwmigrenowe, dlatego też wchodzi w skład tego typu leków.
Jednak na długotrwałe przyjmowanie leków trzeba zawsze uważać.
Witamina B3 gdzie kupić?
Większości ludzi nie przychodzi do głowy, że ich problemy zdrowotne mogą wiązać się nie z niedoborami witaminek i minerałów w organizmie, bo przecież jedzą wszystko.
Dlatego witaminę B3 znajdziesz również w suplementach diety.
Aby uzupełnić poziom witaminy B3 w swoim organizmie, warto rozważyć jej suplementację. Witamina B3 bez recepty można kupić online i w większości aptek, ale jeśli chcesz uniknąć ryzyka, przed jej zakupem skonsultuj się z lekarzem.
